Sevdiklerimize dair her şey...

Erken Ergenlik

Normal ergenlik ve zamanlaması

Ergenlik belirtilerinin ortalama başlama zamanı kızlarda 10 yaş, erkeklerde 12 yaştır. Ancak kız çocuklarında 8 yaştan erkeklerde de 9 yaştan önce ergenlik belirtileri başlaması, erken ergenlik olarak tanımlanır ve tetkiki gerekir.

Erken ergenlik belirtileri

Kızlarda aşağıdaki belirtilerden birisi 8 yaştan önce görülürse erken ergenlikten bahsedilebilir ve tetkiki gerekir:

  • Meme gelişimi,
  • Hızlı boy artışı
  • Genital bölge veya koltuk altında (şeftali tüyü değil) kıllanma,
  • Adet görme
  • Ergenlik sivilceleri çıkması

Burada yazılanlar normal ergenlik belirtileridir. 8 yaşından sonra memede acıma ve tomurcuklanma normal ama adet görme anormaldir. Ayva tüylenmesi normal ama kalın kıvrıntılı kıllanma pek beklenmez...

Erkeklerde ise aşağıdaki belirtilerden birisi 9 yaştan önce görülürse erken ergenlikten bahsedilebilir ve tetkiki gerekir:

  • Testis ve penis büyümesi
  • Hızlı boy artışı
  • Genital bölge veya koltuk altında (şeftali tüyü değil) kıllanma, sakal çıkması
  • Ergenlik sivilceleri
  • Ses kalınlaşması

Erken ergenliğin sonuçları

Ergenlik tamamlandıktan sonra boy uzaması durur. Erken ergenliğin en istenmeyen yan etkisi boy kısalığıdır. Ergenliğe erken giren çocukların boyu ilk aylarda yaşıtlarının çok önüne geçse de uzun kemiklerin uçlarında uzamayı sağlayan kıkırdak yapılar erkenden sertleşip kemikleşerek erişkin çağı boyunun kısa kalmasına neden olurlar.

Erken ergenlik duygusal ve sosyal olarak da zor ve sıkıcıdır. Vücutlarında ortaya çıkan değişiklikleri erken dönemde kabullenemez, kendilerinin herkesten farklı olduğunu görüp bakışlar devamlı üzerindeymiş gibi hissederler. Üstelik tedavi edilmezlerse yaşıtlarından çok daha kısa kalmaları da uzun vadede olumsuz etkiler.

Erken Ergenlik Nedenleri

Normalde ergenliği başlatan hormonal uyarılar beynin hipotalamus bölgesinden salgılanan hormonlardır. Bazen burada veya hipofizde, hormon üreten tümöral oluşumlar erken ergenliğe neden olur. Bazen de tümör olmaksızın travma kanama veya menenjit gibi enfeksiyonlar da erken ergenliğe neden olan hormon salgısını tetiklerler.

Erken ergenliğe giren kızların çoğunda belli bir neden bulunamaz ve çocuk öyle kendiliğinden ergenliğe giriverirken erkek çocuklarında bir “neden” bulmak daha olasıdır.

Erken Ergenlik Tanısı

  • Kemik olgunlaşma derecesinin tespiti için el bilek filmleri.
  • Beyin görüntülemesi için tomografi ve MR (emar).
  • Hormon testleri.
  • Testis ve yumurtalıkların ultrasonografisi gerekecektir.

Erken Ergenlik Tedavisi

Tedavi nedene yöneliktir. Hormon üreten tümöre yönelik ilaç veya cerrahi tedavi ve erken ergenliğe neden olan üretilen fazla hormonların durduracak ilaçlar ve başka hormonlar gerekebilir.

Bu yazıyı paylaş

Yazar

Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlu

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

1992 senesinde temel tıp eğitimimi İstanbul Tıp Fakültesi’nde (Çapa) tamamladıktan sonra Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı’nı kazanarak 1997’de ihtisasımı tamamladım. 1997-1999 yılları arasında İstanbul Harp Akademileri’ndeki askerlik vazifemi tamamladığımdan beri Pediatri Uzmanı olarak çalışmaktayım. 2008 senesinden beridir de İstanbul Pediatri Merkezi‘nde hasta kabul ediyorum.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram