Sevdiklerimize dair her şey...

İshal ve Kusma

İshal ve kusmanın sebepleri nelerdir?

Pis sular veya bu sularla bulaşan gıdaların ağız yoluyla vücuda girmesi sonucu ortaya çıkar. Vücuda giren hastalık yapıcı etkenler bozuk gıdalardaki toksinler veya pis sularda bulunan virüsler, parazitler ya da mikroplardır.

Kusma ve ishal çocuğum için tehlikeli mi?

Kusma ve ishal ile vücuttan çok su kaybı olursa vücutta kuruma ortaya çıkabilir. Sıvı kaybının bazı belirtileri, dil ve dudakta kuruma, artan susama hissi, gözlerde çökme, ağlayınca göz yaşında azalma, huzursuzluk ve idrar miktarında azalmadır. Eğer çok sıvı kaybı olursa ölüm ortaya çıkabilir.

Çocuğumda su kaybına nasıl engel olabilirim. Eğer çocukta çok sayıda kusma ve ishal ortaya çıkarsa ORS’ye (Oral Rehidratasyon Sıvısı ) ihtiyacı olacaktır. ORS kaybedilen vücut sıvılarının yerine geçmek üzere doğru oranlarda tuz, potasyum ve şeker vardır.

Doktorunuza hangi ORS’yi kullanacağınızı danışın.

Ev İlaçlarını nasıl kullanabilirim?

ORS yerine elma suyu, ıhlamur, kola, nane-limon vs. sıvılar 2 yaşın altındaki çocuklarda pek önerilmemektedir. Bu sıvılarda tuz, şeker ve potasyum içeriği dengeli değildir. Kafein içeren meyve suları ve sodalar ise hiç kullanılmamalıdır. Çünkü kafein bağırsaklardan sıvı kaybını arttırır. Hatta bazen duru su bile kandaki tuz oranını düşürebileceği için sakıncalı olabilir.

ORS nasıl verilmelidir?

Çocuğun ishali var ama kusmuyorsa her dışkı sonrası ORS verin. ORS, damlalık, kaşık veya bardakla verilebilir. Doktorunuz, içmesi gereken minimum miktarı söyleyecektir.

Çocuğun kusması ön planda ise ORS ’yi çok az az verin, (dakikada 1 çay kaşığı kadar yavaş verilebilir!). Çocuk içtiklerini vücutta tutabiliyorsa miktarı yavaş yavaş arttırın. Kusmaya devam ediyorsa son kusmasından sonra yarım ile 1 saat kadar bekleyip 1–2 yudum veya çok küçük bebekler için birkaç damlalık dolusu ORS daha deneyin.

Kusma durunca ne yapmalıyım?

Kusma durunca ORS miktarını ve verme aralıklarını arttırmak mümkündür (3–4 saatte 1). Kaka normale dönene kadar ORS vermeye devam edin.

Hastalığı sırasında çocuğumu beslemeli miyim?

ORS verirken emzirmeye veya mamaya devam edilebilir. Özellikle ishal kötüleşiyorsa doktoruna danışın. Karışık gıdalarla beslenebilen çocuklar yemek ister istemez beslenmeye başlayabilir. Dondurma, meyve suyu, koka kola gibi aşırı şekerli sıvılar ve gıdalardan uzak durulmalıdır. Makarna, ekmek, pilav ve patates gibi nişastalı yiyecekler yararlıdır.

İshali durdurmak için ilaç kullanmalı mıyım?

İshaller genellikle uzun sürmediği için ilaç gerekli değildir. Eğer ishal enfeksiyon kaynaklı ise (mikrobikse) ilaçlar vücudun enfeksiyondan kurtarma çabasını bozabilir. Doktorunuza ishal için ilaç kullanıp kullanılmayacağını sorunuz.

Çocuğumu hastaneye götürmek gerekecek mi?

Bu çocuğunuzun sıvı kaybettiğine bağlıdır. Çocuğunuza serum takarak damardan özel bir takım sıvılar vermek gerekebilir. Bu yöntem kusma ve ishalle kaybedilen sıvıların yerine koması için en hızlı yoldur. İshali ve kusması olan çocuğunuzda, aşağıdakilerden birisi varsa doktorunuzu arayınız:

  • 6 aylıktan küçükse
  • 6 aylıktan büyük ve ateşi 38.5 º den fazlaysa
  • Sıvı kaybı bulguları varsa
  • 8 saatten uzun bir süredir kusuyorsa veya kusarken çok zorlanıyorsa
  • Kakasında kan veya sümük varsa
  • Kusmuğunda kan veya yeşil safra varsa
  • Karnı aşırı şişse
  • 8 saatten fazla idrar yapmadıysa
  • Zehirli olabilecek bir şeyler yutmuşsa
  • 2 saatten uzun karın ağrısı varsa
  • Aşırı huzursuz veya beklenmedik derecede uykuluysa

Bu yazıyı paylaş

Yazar

Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlu

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

1992 senesinde temel tıp eğitimimi İstanbul Tıp Fakültesi’nde (Çapa) tamamladıktan sonra Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı’nı kazanarak 1997’de ihtisasımı tamamladım. 1997-1999 yılları arasında İstanbul Harp Akademileri’ndeki askerlik vazifemi tamamladığımdan beri Pediatri Uzmanı olarak çalışmaktayım. 2008 senesinden beridir de İstanbul Pediatri Merkezi‘nde hasta kabul ediyorum.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram