Çocukların her şeyi öğrenmesi oyunla olurken en büyük eğlenceleri ise oyuncaktır. Raflarda binlerce çeşit oyuncağa her gün onlarcası eklenmektedir.
Pekiyi siz bu oyuncakların hangilerinin yavrunuza uygun olduğunu biliyor musunuz? Oyuncak üreticileri belli bazı kuralları uygulamak ve bunları etiketlerinde belirtmek zorundadır. Sizin de bu etiket ve uyarıları okumak dışında mutlaka yapmanız gereken en önemli şey oyun sırasında yavrunuzu yalnız bırakmamaktır.
Batılı gelişmiş ülkelerde oyuncakların hangi standartlarda olacağı kanunen belirlenmiştir. Oyuncak üreten şirketler de çocuk gelişimi uzmanlarından destek alıp ürettikleri oyuncakların laboratuar ortamında çocuklar ve bebekler tarafından “test edilmesini” sağlamaktadırlar. Ülkemizde Çin malı oyuncakların istilasından sonra yüksek kalite ve güvenlik standartlarında oyuncak çeşidinin az olduğunu düşünüyorum. Ama yine de karamsar olmayıp bazı dikkat edilecek önemli noktaları belirlemeye çalıştık.
Genel Olarak
Kumaştan yapılan oyuncaklar yanmaz malzemeden üretilmiş olmalı; tüm oyuncaklarda kullanılan boyalar kurşunsuz olmalı; boya ve pastel kalem gibi oyuncak kutularında “toksik madde içermez” ibaresi bulunmalı; doldurma hayvan benzeri pelüş oyuncaklar yıkanabilir olmalıdır.
3 yaş altı için
3 yaşın altındaki çocuklarda dikkat edilmesi gereken ana husus boğaza kaçıp boğulmaya neden olması ihtimali olan küçük parçaların bulunmamasıdır.
- Oyuncak alırken mutlaka kutu ve etiketteki yaş bilgilerini okuyun. Çocuğunuzun büyük yaş grubu oyuncaklarla oynayacak kadar olgunlaştığını düşünebilirsiniz ama bilmeden zarar veriyor olabilirsiniz.
- Mümkün olduğu kadar iyi malzemeden yapılmış ve kaliteli oyuncaklara yönelin. Çünkü çabuk kırılıp parçalanan ve küçük parçalara ayrılan oyuncakların bebeğin boğazına kaçması tehlikesi vardır. Oyuncak arabaların tekerleklerini, diğer oyuncakların düğme, boncuk vs’lerinin çıkıp çıkmadığını kontrol edin.
- Naylon veya stretch filmle paketlenmiş oyuncağı eve getirip bebeğinize verince bebeğinizin paketi açıp oyuncakla değil naylonu ile oynamayı tercih edebileceğini; naylon parçalarının da boğazına kaçabileceğini unutmayın.
- Uzun kablo ve ipli oyuncaklardan sakının; bebeğin boynuna dolanıp boğulmaya neden olabilir. Uzun ipli oyuncakları asarak muhafaza etmeyin; bebeğinizin takılarak düşmesine neden olabilir.
- Şişirilmemiş veya patlak balonlarla oynamasına asla izin vermeyin, bunlarda da boğulma riski vardır. Şişirilmiş bir balon da patlarsa aynı tehlikeye sahip olacaktır. Bebeği asla yalnız bırakmayın.
- 4,5 cm’den daha küçük bilye, bozuk para, top vs ile oynamasına izin vermeyin; bunlarda da boğulma tehlikesi vardır.
Okul öncesi çocuklar
- Yavrunuza bisiklet, motorlu araba, kaykay, scooter, paten vs alıyorsanız dizlik, dirseklik ve kask için de bütçe ayırmalısınız.
- Şişirilmemiş veya patlak balonların bilimsel olarak 8 yaşına kadar boğulmalara neden olabileceğini unutmayın.
- Silahlanmanın ve tabanca merakının toplumumuzda ne kadar yaygın olduğunu biliyorsunuz (Her 10 kişiden birinde silah bulunduğu sanılıyor). Bunun için yavrunuzun oyuncak tabancayı gerçeğinden ayırt edebilmesini sağlamak amacıyla parlak renkli olmalı.
- Ok, dart gibi oyuncakların uçlarında mutlaka ya vantuz bulunmalı ya da uçları yumuşak ve küt olmalıdır.
Evde farklı yaşlarda çocuklar varsa işler biraz daha zor ve karışık bir hal alır! Büyük çocuğun oyuncakları, en basitinden, ufaklığın ayağına takılıp düşme ve yaralanmalara neden olabilir. Ayrıca bebekler büyük çocukların oyuncakları ile kendilerini yaralayabilirler. Bundan dolayı büyük çocuklar oyuncaklarını ortada bırakmama konusunda eğitilmelidir.
Oyuncakları sık sık kontrol edin ve kırılmış, kenarı keskinleşmiş veya küçük parçalara ayrılmış oyuncakları ya atın ya da derhal onarın!
Bisiklet, scooter gibi ev dışında oynanan oyuncakların gevşeyen parçaları, paslanan kısımlarını kontrol edin.
Oyuncak kutusunun kapaksız olmasına dikkat edin. Kuru yerine duvara monte edilmiş raf kullanılıyorsa rafın bebeğin ulaşabileceği kadar alçak olmasına ve sağlam takılmasına dikkat edin.
Karaoke teypler, oyuncak polis arabalarının sirenleri gibi yüksek sesli oyuncakları çocuğunuzun kulağına uzun süre tutabileceğini ve işitmesinde hasara neden olabileceğini göz önünde bulundurun.