Ultra: çok yüksek, sound (İngilizce: ses) kelimelerinin birlikteliğinden doğan bu tetkikin adı ultrason. Yani kulakla duyulamayacak kadar yüksek ses dalgalarının özel bir cihaz tarafından vücuda verilmesi ve bu ses dalgalarının yansımalarının kaydı esasına dayalıdır. Radyasyon içermemekte ve bilinen bir zararı bulunmamaktadır. Gebelik sırasında bebeğin takipleri de ultrasonografiyle yapılmaktadır.
Ultrasonografi yöntemi çocuk hastalıklarında en çok nerelerde kullanılır?
Ultrasonografi ile en iyi “içi dolu” organlar görüntülenebilmektedir. Mesela karaciğer ve böbrek içi dolu organdır ve kendi doku yapılarındaki değişiklikler iyi görüntülenebilmektedir. Oysa bağırsakların içi gaz ve dışkı dolu olduğundan iyi görüntü vermezler. Yani ultrason cihazının probuyla incelenecek organ arasında hava (mesela bağırsak gazları) veya kemik dokusu girmiyorsa, ultrasonla her şeye bakılabilir. Bu bilgi ışığında ultrason ile çocuklarda nelere bakılabilir bir listeleyelim?
İdrar yolları
Böbrekler, mesane, idrar kanalları gözlenebilir. Buralardaki kistler, anomaliler, taşlar vs. görüntülenebilir.
Karaciğer, dalak
Bunlar da içi dolu organlardır ve dokudaki birçok değişiklik görüntülenebilir
Boyun bölgesi
Tiroit bezi, lenf bezleri, kan damarlarının akımı vs. görüntülenebilir.
Meme
Kadınlarda meme dokusundaki kist, nodül, iltihap, kanser vs. taranabilir.
Kaslar
Kaslar da içi dolu dokular olduğuna göre, kaslar da incelenebilir.
Eklemler
Kalça eklemi başta olmak üzere eklemleri içinde sıvı veya iltihap birikimi, tümöral oluşumlar görüntülenebilir.
Göz
Gözün içi de jel kıvamında bir sıvıyla dolu olup gözün arkası ve retina dokusu özel bir ultrason cihazıyla görüntülenebilmektedir.