Brakial Pleksus Felci (ERB-Duchenne ve Dejerine-Klumpke Felçleri)
Bu yazımda doğum travmalarından biri olan kol sinirlerinin felcine değinmek istiyorum.
Brakial plexus, omurilikten omuz, kol ve ellere sinyal taşıyan bir sinir ağıdır. Brakial plexus felci, bu sinirlerde hasar sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Erb paralizisi, bu sinir ağının üst kısımlarındaki hasardan; Klumbke ise alt kısımlarındaki hasardan kaynaklanır.
Nedeni ve çeşitleri nelerdir?
Çok nadir olmayan bu durum en çok doğum travmaları sonucu olur. Sinir köklerinin gerilmesi veya kısmen ya da tamamen kopması ile felç olunur. Birçok kaza ve travmada görülebilirse de en çok normal doğumlarda baş çıktıktan sonra omuzların çıkarılması için yapılan manevralarda brakial pleksus gerilmekte veya yırtılmaktadır.
Ciddiyet derecesine göre 4 çeşit brakial pleksus felci vardır:
- Avulsiyon tipi: En ağır tiptir. Sinirlerde omurilikten kopma olmuştur.
- Rüptür: Bunda da sinir kopması vardır ama kopma yeri omurilik sinir köklerinden değildir.
- Nöroma: Gerilip zedelenen sinir dokusunda, sinir iletisine engel olan “skar” denen bir yara iyileşme dokusu ortaya çıkmıştır.
- Nöropraksi: En hafif ve en sık görülen şeklidir. Sinirde gerilme olmuştur ama kopma yoktur.
Tanısı
Kesin tanı sadece muayene ile konur. Bazı vakalarda EMG gerekebilir.
Tedavisi
Bazı hafif vakalar tedavisiz iyileşebilirken bazılarına 3-4 ay fizik tedavi uygulanır. Nadiren cerrahi girişim gerekebilir.
Tam iyileşme mümkün mü?
Sonucu belirleyen aslında hasar yeri ve şiddetidir. Avulsiyon ve rüptürde zamanında cerrahi girişim yapılmazsa iyileşme olası değildir. Nöromalar için fizik tedavi ile izlem gerekir; iyileşme mümkün olmayabilir. Nöropraksilerin ise %90 ile 100’ü tam iyileşir.